زندگی همیشه روی روال خوشی و موفقیت نیست. ممکن است زمان هایی کسب و کار شرایط خوبی نداشته باشید. پس زندگی بدون مشکل و چالش نیست، نداشتن چالش مهم است؛ اما آنچه مهم تر است، به کاربردن راهکارهای مناسب غلبه بر چالش ها است. معمولاً به موفقیت رسیدن بهایی دارد. زندگی هیچ کسی بدون مانع و مشکل نیست. بسیاری از مردم در این شرایط حس می کنند که زندگی آنها به بن بست رسیده و هیچ راه فراری وجود ندارد. یکی از راه های مهم غلبه بر چالش های زندگی، داشتن روحیه انعطاف پذیری است.
انعطاف پذیری یعنی توانایی سازگاری و کنار آمدن با افراد، شرایط و موقعیت می باشد. فردی که انعطاف پذیری در رفتار دارد معمولاً توانایی انطباق با شرایط جدید را دارد. به نظر می رسد افراد به میزانی که انعطاف پذیری در رفتار دارند به همان میزان سلامت روانی بیشتری هم دارند.
ویژگی افراد انعطاف پذیر
چنین فردی می تواند روابط سازگارانه، سازنده و موثر با حداقل تنش را بادیگران در خانواده، محیط کار، تحصیل و غیره را داشته باشد و از سلامت روانی لازم برخورد باشد. اگر در موقعیتی یا رسیدن به هدفی شکست بخورد؛ هرگز ناامید نمی شوند و معتقد است که بعد از هرتاریکی، روشنایی و نور است هرگز موقعیت شکست را باور ندارد. افراد انعطاف پذیر قادر است که از اتفاقات منفی بگذرد و به کشف علت این اتفاقات در عمق ماجرا پی ببرند، خوشبین و امیدواری منطقی دارد در عین حال باوردارد که قدرت و توانایی غلبه بر هر مشکلی را دارند.
وقتی با مشکلی مواجه می شوند به جای تمرکز بر هیجانات منفی(غم، خشم، ترس،…) بر راهکارهای حل مسئله تمرکز می کنند اگر به نتیجه نرسیدند از افراد مطلع و آگاه راهنمایی می گیرند.
اغلب روحیه خوبی دارند و شاد هستند، در زندگی خود ممکن است رویدادهای منفی و بد بسیاری هم داشته باشند اما روزها، هفته ها و به طور کلی تایم های زمانی زیادی را به غم، اندوه و ناراحتی درباره آن رویداد اختصاص نمی دهند؛ اینها خودباوری بالایی دارند چون به خود اعتماد دارد و خود را افرادی توانا و شایسته می دانند؛ بنابراین چنین افرادی سلامت روانی بهتری خواهند داشت.
نیاز به کنترل گرایی بالایی ندارند و آگاه هستند که برخی اتفاقات و رویدادها در کنترل آنها نیست بنابراین به جای عدم انعطاف و فشارآوردن بر سلامت جسمی و روانی خود، موقعیت های غیرقابل کنترل را به همان شکل می پذیرند. افرادی که سلامت روانی پایینی دارند معمولا ًبخاطر اضطراب بالا و یا ریزبینی بیش از حد می خواهند همه چیز(افراد، موقعیت ها و رویدادها) را به کنترل و باب میل خود کنند که این از انعطاف رفتاری آنها می کاهد.
به راحتی می توانند در برنامه های زندگی خود تغییرات مناسب و یا حتی جدیدی را ایجاد کنند.
اگر شرایط مطابق نظر و فکر دلخواه آنها نشد، سریعا دچار ترس و ناامیدی نمی شوند و آشوب و عصبانیت به راه نمی اندازند. بنابراین، در اغلب شرایط امیدوارند و براین باورند حتماٌ راه حلی وجود دارد.
دکتر نرگس تنکمانی
مدرس دانشگاه و متخصص روانشناسی