دلیل نام‌گذاری ویروس کرونا وجود تاج‌هایی که برروی سطح آنهاست و در زبان لاتین crown گفته می‌شود، است. با توجه به اینکه امروزه سازمان بهداشت جهانی WHO از این ویروس به عنوان دشمن شماره یک یاد میکند، برای متخصصان آب و فاضلاب از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. (چه آبی که تصفیه شده در دسترس مردم قرار می‌گیرد و چه فاضلابی که همین مردم در جامعه کرونایی تولید میکند)
از آنجايی‌که ماندگاری این ویروس زیاد است بنابراین سیستم‌های مدرن تصفیه مي‌توانند نقش مهمي در حفاظت بهداشت عمومی ایفا کنند. درحال حاضر 7 نوع کرونا ویروس باعث آلودگی و بیماری می‌شود که دو نوع قدیمی آن مرس و سارس بوده که از 20 سال پیش تاکنون پدیدار شده‌اند. کووید 19جدید بوده و نسبت به سایر ویروس‌ها مقاوم‌تر است.
با توجه به شرایط ذکر شده آیا باید نگران ویروس در صنعت تصفیه آب باشیم یا خیر؟
جواب این سوال شفاف است در صورت احتیاطات لازم، گندزدایی مداوم و درنظر گرفتن ملاحظات خطر، نگرانی خاصی وجود ندارد. مقاومت کرونا ویروس نسبت به سایر میکروارگانیسم‌ها مثل اشرشیاکلی و پلیویروس‌ها در برابر تصفیه هنوز مشخص نیست، اما مطالعات دانشگاه ایرزونا در سال 2008 مشخص کرده است که بقای این ویروس وابسته به دما است و در دماهای پایین‌تر مقاوم‌تر است بنابراین انتظار میرود در فاضلاب خام و آبهای سطحی در فصول گرمتر کاهش یابد.
نحوه انتقال کرونا ویروس:
ویروس‌های انسانی در محیطزیست تکثیر پیدا نمی‌کنند. اما یافتهها نشان داده که ویروس کرونا توانایی زنده ماندن خود در محیط‌های آبی و فاضلاب و زباله را حفظ میکند و کووید 19 می‌تواند از طریق فاضلاب انسانی منتقل شود. در صورت بروز همه‌گیری ویروس، دقت در صنایع تصفیه فاضلاب نیز بالاتر میرود. زیرا این پساب‌های تصفیه شده روی آبیاری فضای سبز و حتی آب آشامیدنی موثر می‌باشند، لذا تصفیه فاضلاب می‌تواند در کاهش ویروس کرونا موثر واقع شود.
با توجه به تکثیر این ویروس در محیط‌های آبی، اپراتور تصفیه‌خانه‌های آب و مجموعه‌های تفریحی آبی ارزیابی ریسک و آنالیز کیفی آب را باید در الویت قرار دهند. شایان ذکر است که گندزدایی آب با کلر راه موثری جهت جلوگیری از انتشار کرونا است.
بطور معمول فاضلاب‌ها توسط شبکه‌های جمع‌آوری فاضلابی که شامل فاضلاب خانگی مناطق آلوده و فاضلاب بیمارستان‌هایی که بیماران کرونایی دارند، جمع آوری می‌شوند. این فاضلاب‌ها پس از انتقال به تصفیه‌خانه و احتمال اینکه غلظت ویروس فاضلاب بیشتر شده باشد از فرآیندهای مختلف تصفیه فاضلاب عبورکرده، گندزدایی شده و تصفیه می‌شود. تصفیه ثانویه فاضلاب تا 90% در کاهش ویروس موثر است، اما فرایندهای اصلی غیر فعال‌سازی ویروس‌ها در فاضلاب، گندزدایی شیمیایی مثل کلریناسیون و اشعه UV است. همچنین، تصفیه‌خانه‌های آب سطحی آلوده به فاضلاب در تأمین آب خام هنگام شیوع کرونا بسیار حساس است.
ویروس کرونا در معرض چندین غیرفعال کننده بالقوه مثل نور خورشید، مواد شیمیایی اکسیداتیو و دمای بالا قراردارند که بسیار نسبت به گندزداهای رایج آب حساس است و در برابر این عوامل غیرفعال می‌شوند.
دستورالعمل‌های مربوط به کیفیت آب آشامیدنی کانادا نشان می‌دهد که تصفیه متداول آب و گندزدایی با کلر و بررسی (کدورت، گندزدایی، pH، دما) باعث کنترل ویروس می‌گردد. مثلاً فیلتراسیون باعث از بین رفتن 99% ویروس می‌شود که این فرایند فقط یکی از چندین فرایند موثر در کنترل ویروس است.
روی هم رفته به دلیل غلظت کم این ویروس درفاضلاب شهری و حساسیت بالای آن به تخریب در محیط‌های آبی، تهدیدی عمده برای آب و فاضلاب محسوب نمی‌شود. بر اساس خطمشی جدید OSHA که از معتبرترین استانداردهای جهانی است هیچ مدرک خاصی جهت محافظت اختصاصی کارمندان برای کووید 19 در عملیات تصفیه فاضلاب وجود ندارد، کارشناسان بهداشت جهانی نیز مراقبت‌های اولیه و اطلاع‌رسانی در جامعه و همکاری مردم در کنترل کرونا ویروس را موثر داشته‌اند و این یعنی برای کسانی که در این زمینه کار می‌کنند خطر خاصی وجود ندارد و بدون دغدغه می‌توانند به عملیات تصفیه آب و فاضلاب بپردازند.
مترجم معصومه کرامتی مسئول بهداشت محیط بیمارستان تندیس
برگرفته از سایت water online