بررسی اجمالی
یبوست مشکل دفع مدفوع است. یبوست به طور کلی به معنای دفع کمتر از سه نوبت در هفته یا داشتن دفع دشوار است.
یبوست نسبتاً شایع است. کمبود فیبر غذایی، مایعات و ورزش می تواند باعث یبوست شود. اما سایر شرایط پزشکی یا داروهای خاص ممکن است علت باشد.
یبوست معمولا با تغییر در رژیم غذایی و ورزش یا با داروهای بدون نسخه درمان می شود.درمان یبوست ممکن است نیاز به دارو، تغییر در داروها یا سایر درمان های تجویز شده توسط یک پزشک داشته باشد.
یبوست طولانی مدت، که یبوست مزمن نیز نامیده می شود، ممکن است نیاز به درمان بیماری دیگری یا شرایط دیگری باشد که می تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن یبوست شود.
علائم
علائم یبوست عبارتند از:
کمتر از سه مدفوع در هفته
مدفوع سفت، خشک یا توده ای
زور زدن یا درد هنگام دفع مدفوع
احساسی که تمام مدفوع دفع نشده است
احساس مسدود شدن رکتوم
نیاز به استفاده از انگشت برای دفع مدفوع
یبوست مزمن داشتن دو یا بیشتر از این علائم به مدت سه ماه یا بیشتر است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت داشتن یبوست با هر یک از شرایط زیربه پزشک مراجعه کنید:
علائمی که بیش از سه هفته طول بکشد.
علائمی که انجام فعالیت های روزمره را دشوار می کند.
خونریزی از معقد یا خون روی دستمال توالت
خون در مدفوع شما یا مدفوع سیاه(قیری شکل)
سایر تغییرات غیرعادی در شکل یا رنگ مدفوع
درد شکم که قطع نمی شود
کاهش وزن بدون علت
علل
الگوهای حرکات روده از فردی به فرد دیگر متفاوت است. محدوده معمول سه بار در روز تا سه بار در هفته است. بنابراین مهم است که بدانید چه چیزی برای شما معمولی است.
به طور کلی، یبوست زمانی رخ می دهد که مدفوع به آرامی در روده بزرگ حرکت می کند که کولون نیز نامیده می شود. اگر مدفوع به آرامی حرکت کند، بدن آب زیادی از مدفوع جذب می کند. مدفوع می تواند سفت، خشک و به سختی دفع شود.
علل مرتبط با سبک زندگی
حرکت آهسته مدفوع ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که فرد این کار را انجام ندهد:
مایعات کافی بنوشید
فیبر غذایی کافی بخورید.
به طور منظم ورزش کنید.
زمانی که عجله برای دفع مدفوع دارید از توالت استفاده کنید.
داروها
یبوست ممکن است یکی از عوارض جانبی برخی داروها، به ویژه مسکن های مخدر باشد. سایر داروهایی که ممکن است باعث یبوست شوند عبارتند از برخی از داروهایی که شرایط زیر را درمان می کنند:
درد
فشار خون بالا
تشنج
افسردگی
اختلالات سیستم عصبی
آلرژی
مشکلات عضلات کف لگن
ماهیچه هایی که اندام های پایین تنه را بالا نگه می دارند، عضلات کف لگن نامیده می شوند. برای دفع مدفوع از راست روده، هم توانایی شل کردن این ماهیچه ها و هم برای پایین آوردن آنها ضروری است. مشکلات ناشی از ضعف یا هماهنگی این عضلات می تواند باعث یبوست مزمن شود.
انسداد در روده بزرگ یا رکتوم
آسیب یا تغییر در بافت های روده بزرگ یا رکتوم می تواند عبور مدفوع را مسدود کند. همچنین، تومورهای روده بزرگ، راست روده یا بافت های مجاور می توانند باعث انسداد شوند.
عوامل دیگر
تعدادی از شرایط می توانند بر عملکرد عضلات، اعصاب یا هورمون های دخیل در دفع مدفوع تأثیر بگذارند. یبوست مزمن ممکن است با عوامل مختلفی مرتبط باشد، از جمله:
سندرم روده تحریک‌پذیر
دیابت
اسکلروز چندگانه
اختلال عملکرد یا آسیب عصبی
پرکاری تیروئید
بیماری پارکینسون
بارداری
گاهی اوقات علت یبوست مزمن را نمی توان یافت
عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر یبوست مزمن را افزایش دهند عبارتند از:
سن بالا
زن بودن
فعالیت بدنی کم یا نداشتن فعالیت بدنی
داشتن یک بیماری روانی مانند افسردگی یا اختلال خوردن
عوارض
عوارض یبوست مزمن عبارتند از:
بافت های متورم اطراف مقعد که به آن هموروئید نیز می گویند.
پارگی بافت مقعد که به آن فیشر مقعدی نیز گفته می شود.
مدفوع سفت به داخل روده بزرگ می رود که تودوی مدفوعی نیز نامیده می شود.
بافت‌های بیرون زده رکتوم که از دهانه مقعد خارج شده‌اند، پرولاپس رکتوم نیز نامیده می‌شوند.
جلوگیری
نکات زیر می تواند به شما در جلوگیری از ابتلا به یبوست کمک کند:
غذاهای سرشار از فیبر، از جمله سبزیجات، میوه ها، لوبیاها و غذاهای سبوس دار مصرف کنید.
کمتر غذاهای حاوی فیبر کم مانند غذاهای فرآوری شده، لبنیات و گوشت مصرف کنید.
به مقدار زیاد مایعات بنوشید.
فعال بمانید و به طور منظم ورزش کنید.
تمایل به دفع مدفوع را نادیده نگیرید.
یک برنامه منظم برای دفع مدفوع، به خصوص بعد از غذا ایجاد کنید(مانند منتظر ماندن و نشستن در توالت به مدت ده دقیقه)